Nieuwe business: “Je kunt het maar één keer goed doen.”

Nieuwe business: “Je kunt het maar één keer goed doen.”

Ik zie mijzelf nog steeds gaan, met een enorme pc onder mijn armen. Ik wandel voorzichtig de winkel in Utrecht binnen en zet het gevaarte op een van de werkbanken. Direct lichten de ogen van een paar medewerkers op. Voordat ik goed heb kunnen uitleggen wat er aan de pc mankeert, komen ze met hun gereedschap aangesneld. “Wat extra geheugen, meneer?” Of: “Heeft de grafische kaart het begeven, meneer?” Het lijkt een eeuwigheid geleden dat ik een pc in de winkel kocht en ook terugging naar diezelfde winkel voor reparaties en upgrades. Ik moest eraan denken toen ik las dat Paradigit – want daar hebben we het over – het fysieke kanaal definitief heeft gesloten. Winkels in Maastricht, Groningen, Utrecht en Eindhoven sluiten hun deuren en klanten kunnen voortaan terecht in de webshop. Ik kijk met veel plezier terug naar die tijd, waarin je met een persoonlijke benadering en gerichte uitleg in de winkel een computer kon samenstellen. Dat was toen heel normaal, zoals het nu heel normaal is dat je dit online doet. En ik moet bekennen dat ik daar ook veel vertrouwen in heb en dat ik het gemak erg waardeer.

Transformeer je organisatie

Het is nog maar de vraag of Paradigit de kracht van de fysieke winkels van weleer kan omzetten in online excellence. Ze zullen moeten opboksen tegen giganten als Coolblue, die bij velen al een glimlach op het gezicht tovert en in dit segment sterk voor de dag komt. Dit bedrijf bewandelde juist de omgekeerde weg. Begonnen als pure e-commerce speler heeft Coolblue nu ook al een tiental fysieke winkels, waar zij hetzelfde doet als Paradigit een paar decennia geleden: goede service leveren. Daarbij wordt het niet gehinderd door de last van die fysieke winkels. Ik benijd de organisaties niet, die na een blik op de toekomst tot de conclusie komen dat het roer helemaal om moet. Vandaag ben je succesvol, maar je weet dat je dit succes op de middellange termijn niet kunt continueren. De situatie rondom de COVID-19 pandemie heeft veel organisaties in dit opzicht met de neus op de feiten gedrukt. De vraag is dan ook: Hoe transformeer je je organisatie zodat je toekomstbestendig wordt, zonder het contact met medewerkers en de omgeving te verliezen?

Groei en innovatie wordt belemmerd

Zorg er in de eerste plaats voor dat je flexibel en wendbaar bent als organisatie, zodat je in ieder geval in staat bent om die transitie in gang te zetten. De IT-infrastructuur speelt daarbij een belangrijke rol. IT wordt volledig in beslag genomen door het in de lucht houden van de bestaande IT-omgeving om huidige processen te kunnen continueren. Een IT-omgeving die zo complex is geworden dat het ontbreekt aan de juiste kennis en voldoende mensen. Juist nu IT de opdracht heeft om business innovatie mogelijk te maken, blijft het steken in de waan van de dag. Organisaties zullen het fundament van hun IT-infrastructuur opnieuw moeten opbouwen zodat zij de vruchten kunnen plukken van innovatie en disruptieve technologie. Het huidige fundament moet eruit, je moet niet blijven hangen in legacy-systemen. De concurrentie, denk aan start-ups en scale-ups die vanuit een greenfield omgeving van nul beginnen, is immers wel wendbaar en flexibel.

Neem je medewerkers mee

Deze gedachtegang sluit heel goed aan op ervaringen in de praktijk met het opstarten van nieuwe initiatieven. Zie je kansen met een nieuw businessmodel of nieuwe organisatie? Zet dan een compleet nieuwe entiteit op, alloceer voldoende middelen en mensen en neem de tijd om er een succes van te maken. Deze aanpak heeft meer kans van slagen, dan wanneer je het er een beetje bij doet. Medewerkers merken dat het management op twee gedachten blijft hinken en zullen hun focus op de oude business houden. Het heeft eveneens weinig zin om in één klap je business om te gooien, want dan neem je abrupt afscheid van een organisatie die nog altijd succesvol is. Dat kan wel eens fataal aflopen. Kortom, bouw een Coolblue terwijl je nog een Paradigit bent en neem daar de tijd voor. Werk aan een geschikte cultuur, neem de mensen mee in nieuwe (technologische) ontwikkelingen, modelleer nieuwe processen en systemen en werk aan een nieuwe distributie. Maak wel altijd de afweging:

• Wil je werken aan een doorontwikkeling van je huidige businessmodel en kan dit dus binnen dezelfde organisatie?
• Of gaat het echt om een geheel ander businessmodel en betreft het dus een andere aanpak?

Het belang van de demarcatie van deze afweging moet niet worden onderschat.

Vertrouwen in continuïteit

Ik zie dit als een denkrichting, het is geen blauwdruk voor succes. ABN AMRO dacht met Moneyou een succesvolle fintech in de markt te zetten, maar moest in de zomer van 2020 het einde aankondigen. KNAB, onderdeel van Aegon, draait daarentegen heel goed. Succes valt of staat met een uitgekiende en onderscheidende branding, aparte processen, aparte mensen met op verre afstand een moederbedrijf dat kan bijdragen aan het vertrouwen in continuïteit bij de klant. En mocht je voor de uitdaging staan een nieuwe business entiteit te starten, zorg dan dat je begint met een wendbare organisatie die draait op een flexibele IT-infrastructuur. Je hebt maar één kans om het goed te doen.